en  fr  de

   A framework of reference for pluralistic approaches

FREPA oraz pluralistyczne podejścia

Ogólna charakterystyka System opisu pluralistycznych  podejść do języków i kultur

Czym jest System opisu pluralistycznych podejść do języków i kultur? Jest to szczegółowy  opis oraz praktyczne zasady wykorzystania kompetencji i zasobów dotyczących różnojęzyczności i międzykulturowości, które mogą być stosowane w nauczaniu jako  „pluralistyczne podejścia”. Dzięki temu System opisu (...) w praktyczny sposób przyczynia się do promowania celów edukacyjnych zalecanych  przez Radę Europy odnośnie polityki dotyczącej języków i kultury. 

Co to jest pluralistyczne podejścia? Termin pluralistyczne podejścia odnosi się do podejść dydaktycznych, które wykorzystują działania w kierunku jednoczesnego nauczania/uczenia się kilku(więcej niż jednego) języków lub poznawanie kilku kultur (więcej niż jednej). W opozycji do tego typu podejścia jest.

Kto powinien znać System opisu pluralistycznych podejść do języków i kultur (FREPA)? Nauczyciele wszelkich przedmiotów zainteresowani nauczaniem różnojęzycznym i międzykulturowym, szkoleniowcy odpowiedzialni za kształcenie nauczycieli, przedstawiciele instytucji zajmujących się edukacją, twórcy programów nauczania i pomocy edukacyjnych.

System opisu pluralistycznych podejść do języków i kultur (FREPA) zawiera:

  • Szczegółowy opis kompetencji i zasobów  -  wiedza, umiejętności oraz postawy, które należy rozwijać w ramach edukacji różnojęzycznej i międzykulurowej
  • Bazę danych dostępną w wersji elektronicznej zawierającą materiały dydaktyczne
  • Zestaw szkoleniowy dla nauczycieli (będących dopiero w trakcie zdobywania kwalifikacji nauczycielskich lub doskonalących się zawodowo)

Pluralistyczne podejście do języków i kultur

Podejścia te różnią się od metody opierającej się na nauczaniu jednego języka lub odwołującej się do jednego kręgu kulturowego postrzeganego w oderwaniu od większej całości. Takie tradycyjne podejście popularne było w czasach stosowania metod strukturalnych  oraz „komunikatywnych”, które całkowicie odcinały się od używania w nauczaniu znanego już uczniom (pierwszego) języka.

Rozwój metodyki nauczania języków w ciągu ostatnich trzydziestu lat pozwolił na wyróżnienie czterech pluralistycznych podejść: 

Dlaczego kompetencje i zasoby?

Pod pojęciem kompetencji należy rozumieć:

  • kompetencje związane z konkretną sytuacją i ze złożonymi zadaniami o trwałym społecznym wymiarze; kompetencje istnieją zatem w jakimś kontekście i pełnią pewną funkcję społeczną;
  • mają relatywnie złożoną strukturę;
  • odwołują się do różnych zasobów wewnętrznych związanych z wiedzą, umiejętnościami i postawami oraz do zasobów  zewnętrznych (słowniki, pośrednicy, etc…).

Kompetencje i zasoby opisane w FREPA odnoszą się zasadniczo do dwóch  poziomów kompetencji:

  1. kompetencji zachowania elastyczności w zmieniającym się kontekście językowym i kulturowym;
  2. kompetencji tworzenia i wzbogacania słownictwa  oraz rozwijania umiejętności kulturowych.

FREPA opisuje umiejętności nabyte poprzez kompetencje. Umiejętności przedstawione zostały w formie wyznaczników biegłości.

Zasoby – wiedza, umiejętności, postawy:

Określenie „zasoby” jest powszechnie stosowane w FREPA dla zdefiniowania „zasobów wewnętrznych”. „Zasoby” zwane są też zdolnościami, skłonnościami, wiedzą lub postawami.

Zdecydowano się na stosowanie terminu „zasoby”, chociaż nie jest on zbyt popularny – wywołuje najmniejszą ilość skojarzeń.

Zasoby wewnętrzne, podobnie jak Zasoby zewnętrzne, ale nie kompetencje, mogą być jednakże wykorzystywane w procesie nauczania i  w sytuacjach lub działaniach w przynajmniej częściowo innym kontekście.

Kompetencje zasadniczo postrzegane są jako pochodne sytuacji i potrzeb społecznych, podczas gdy zasoby wydają się raczej należeć do zjawisk z dziedziny psychologii poznawczej (i rozwojowej). W rzeczywistości  to właśnie kompetencje odgrywają kluczową rolę w realizacji  wszelkich zadań.

Jednakże prawdopodobne jest, że to właśnie zasoby nabyte dzięki kompetencjom mogą być do pewnego stopnia wyodrębnione i wymienione oraz zdefiniowane w kontekście opanowania i stosowania ich w praktyce edukacyjnej.

Dostęp do listy wyznaczników biegłości Systemu opisu pluralistycznych podejść do języków i kultur (FREPA)

Dostęp do wyznaczników biegłości można uzyskać na różne sposoby i w różnych językach:

  • Można do nich wejść z niniejszej witryny, gdzie dostępne są jako hipertekst.
    Wyznaczniki biegłości dostępne są w języku angielskim (zakładka Descriptors na górze witryny), bądź w języku francuskim (zakładka Descripteurs) lub też w języku niemieckim (zakładka Deskriptoren)
  • Wyznaczniki biegłości  stanowią część FREPA – Kompetencje i zasoby.
    Należy wejść w zakładkę Components (język angielski)/Éléments (język francuski)/ Instrumente (język niemiecki) na górze witryny.
  • Wyznaczniki biegłości dostępne są również w wersji elektronicznej  w dokumencie FREPA – Zasoby w procesie uczenia się – w postaci hipertekstu, ale także w formie graficznej obrazującej wagę każdego wyznacznika biegłości  na danym etapie nauczania.
    Dostępne w zakładce Components (w języku angielskim) /Éléments (w języku francuskim) / Instrumente (w języku niemieckim)  w górnej części witryny.

Baza danych 

Baza danych Systemu opisu pluralistycznych podejść do języków i kultur FREPA – materiały dydaktyczne w wersji elektronicznej, zawiera materiały dydaktyczne dotyczące pluralistycznych podejść do języków i kultur.

Zbiór materiałów dydaktycznych w różnych językach ma ułatwić nauczycielom dostęp do  zasobów pedagogicznych, których stosowanie w klasie umożliwia uczniom wykształcenie postaw i uzyskanie wiedzy oraz nabycie  umiejętności wymienionych wcześniej jako „zasoby”. Wszystkie te cechy rozwijane są dzięki pluralistycznym podejściom. Prezentowane materiały dydaktyczne  odwołują się wyraźnie do wyznaczników biegłości zawartych w  FREPA. 

Baza danych dostępna jest w języku angielskim (zakładka Teaching materials w górnej części strony) lub w języku francuskim  (zakładka Matériaux didactiques).

Poniżej kilka przykładów materiałów w języku polskim.

Zestaw szkoleniowy  w wersji elektronicznej 

Zestaw szkoleniowy w wersji elektronicznej przeznaczony jest dla nauczycieli  i trenerów szkolących nauczycieli, którzy chcieliby dokształcić się we własnym zakresie odnośnie pluralistycznych podejść i stosowania materiałów proponowanych w FREPA. Materiały mogą zostać wykorzystane przez szkoleniowców w przygotowanych przez nich szkoleniach.

Zestaw składa się czterech modułów:

0. FREPA - Moduł wprowadzający  

Moduł ten pozwala na poznanie pluralistycznego podejścia oraz odnalezienie powiązań z kompetencjami różnojęzycznymi i wielokulturowymi poprzez udział, w charakterze ucznia, w ćwiczeniach dydaktycznych. Moduł ten umożliwia również zapoznanie się z narzędziami prezentowanymi przez FREPA.

1. FREPA i językowa polityka edukacyjna  

Dzięki temu modułowi osoby zajmujące się zawodowo nauczaniem języków mogą dowiedzieć się jaka jest rola FREPA we współczesnych trendach odnośnie nauczania/uczenia się języków w szkole, zwłaszcza jeżeli chodzi o założenia dotyczące zamierzonych efektów.

2. Napotykam w nauczaniu na pewne trudności… czy FREPA mógłby być  pomocny w ich pokonaniu? 

Moduł ten wspiera nauczycieli w opracowaniu metody służącej zastosowaniu FREPA oraz pluralistycznych podejść w sytuacji, kiedy nauczyciel napotyka w procesie nauczania  trudności dydaktyczne lub w pedagogiczne.

3. Zamierzam przygotować z moimi uczniami projekt ... czy FREPA mógłby być w tym pomocny? 

Moduł ma ułatwiać nauczycielom wykorzystanie FREPA i pluralistycznych podejść do przygotowania i przeprowadzenia w klasie lub w szkole  projektów dotyczących innych języków i kultur.

Zestaw szkoleniowy dostępny jest w języku angielskim (zakładka Teaching materials w górnej części niniejszej strony) lub w języku francuskim (zakładka Matériaux didactiques).